FODMaP dieet

 

Wanneer het laag FODMaP dieet toepassen

Het prikkelbare darm syndroom, ook wel IBS, spastisch colon of spastische darmen genoemd, is de meest voorkomende chronische darmstoornis. Meestal komen de klachten tot uiting in de dikke darm, maar soms ook in de maag en de dunne darm. De meest voorkomende symptomen zijn:

  • pijn
  • opgeblazen gevoel
  • ongemak in de buik met een wisselend ontlastingspatroon (meer dan 3x per dag of minder dan 3x per week, geregeld diarree en/of verstopping of een afwisseling van beide)
  • abnormale vorm van ontlasting (zacht/waterig of zeer hard)

Soms gaat dit gepaard met andere klachten zoals:

  • misselijkheid
  • minder goed verteren van voedsel en herhaaldelijk boeren (dyspepsie)
  • moeheid
  • klachten bij het plassen (dysurie)

Het FODMaP-dieet, ontwikkeld in Australië, is een dieet dat geschikt is voor mensen met het prikkelbaar darm syndroom. Het dieet is onderbouwd met wetenschappelijk bewijs en het gebruik ervan neemt internationaal toe. Het best strenge dieet sluit een aantal voedingsmiddelen uit (laag FODMaP-dieet) waarna er wordt gekeken welke voedingsmiddelen klachten geven. Door het aanpassen van de voeding proberen we de inhoud van de dunne en dikke darm zodanig aan te passen dat deze minder uitzetten en minder onder druk komen te staan. Uit onderzoek blijkt dat bij ongeveer 75% van alle deelnemers aan het laag FODMaP-dieet, de klachten afnemen of zelfs verdwijnen.

 

FODMaPs en darmklachten

FODMaPs zijn korte keten koolhydraten en verwante alcoholen: oligosaccharide van fructose (fructanen) en galactose (galactanen), disachariden (lactose), monosacchariden (fructose), en polyolen (suiker alcoholen) zoals sorbitol, mannitol, xylitol en maltitol. Deze voedingsstoffen worden slecht opgenomen in de dunne darm waardoor ze in de dikke darm terecht komen. Doordat FODMaPs niet of onvoldoende opgenomen worden, trekken ze vocht aan wat ervoor zorgt dat de darmen opzwellen. Verder vormen FODMaPs in de dikke darm een voedselbron voor de darmbacteriën waardoor ze gaan gisten. Door het aanwezige vocht en de gassen verhoogt de druk in de darmen met buikklachten, zoals opgeblazen gevoel, krampen, buikpijn, diarree, winderigheid en/of obstipatie, tot gevolg.

 

 

Werkwijze FODMaP-dieet

Het laag FODMaP-dieet is een intensief en individueel leerdieet. Het is niet aan te raden het dieet op eigen houtje te volgen. Een FODMaP-gespecialiseerde diëtist kan helpen om een aangepast dagschema en aangepaste weekmenu’s op te stellen en een winkellijst en recepten mee te geven.

Het laag FODMaP-dieet bestaat uit 3 delen: een eliminatiefase gevolgd door een herintroductiefase en tot slot een ‘Way of life’-fase.

Eliminatiefase

In de eliminatiefase worden een aantal voedingsmiddelen met hoog FODMaPs weggelaten. Denk hierbij aan sommige groenten, fruitsoorten, tarwe en zuivelproducten. De eliminatiefase duurt ongeveer 6 weken en wordt tijdelijk het basisdieet. In deze periode ervaren veel mensen al heel wat verlichting van hun klachten.

Herintroductiefase

Herintroductie van FODMaPs is een essentieel onderdeel van het dieet. In de herintroductiefase worden de FODMaPs stap voor stap terug opgebouwd. Hierbij wordt steeds weer een FODMaP toegelaten in de voeding. Als de klachten terugkomen tijdens de herintroductie van een bepaalde FODMaP, is het duidelijk dat dit een boosdoener is. Hoeveel FODMaP-inname getolereerd kan worden alvorens ze symptomen veroorzaken, is per persoon verschillend.

Way of life-fase

In de laatste fase, ook wel de ‘Way of life’-fase genoemd, wordt samen met uw FODMaP-diëtist gekeken naar de resultaten van de herintroductiefase. Uiteindelijk resulteert het dieet in een aangepaste voeding op maat, zonder de FODMaPs die bij u klachten geven. Er ontstaat een soort ‘nieuwe leefstijl’.

 

FODMaP-begeleiding

Kan ik het laag FODMaP-dieet zomaar volgen? Het laag FODMaP-dieet is een voeding waaruit een aantal voedingsmiddelen worden weggelaten. Het een best streng dieet, dus een FODMaP-gespecialiseerde diëtist inschakelen voor de begeleiding is geen overbodige luxe.

Hebt u last van IBS en wilt u uw klachten aanpakken, maak dan een afspraak voor persoonlijk voedingsadvies. Hierbij ontvangt een uitgebreide lijst met toegelaten- en af te raden voedingsmiddelen, weekmenu’s en recepten,…

Indien u besluit om het laag FODMaP-dieet te gaan volgen, is het raadzaam om eerst contact op te nemen met uw huisarts. Het is belangrijk om zeker te weten dat uw klachten voortkomen van het prikkelbare darm syndroom. Verwijzingen via specialisten (gastro-enterologen) zijn rechtstreeks welkom.